„Szanujcie sprinterów!” – Filip Przymusiński

Jeszcze kilka lat temu, gdy ktoś mnie pytał o triathlon, musiałem tłumaczyć, że my tutaj nie biegamy na nartach, z karabinem na plecach. Dzisiaj, gdy dyscyplina zyskała na popularności, rozmowy przybrały nieco inny obrót. Posłużę się krótkim dialogiem do zilustrowania nowego zjawiska na naszym triathlonowym podwórku. 

X: O! Ty też trenujesz triathlon?!
Ja: No tak .
X: A zrobiłeś już jakiegoś Ironmana?
Ja: jeszcze nie, na razie startuję w sprintach i olimpijkach.
X: A w ile to robisz?
Ja: Sprint poniżej godziny, olimpijkę poniżej dwóch.
X: Szybko! A mój znajomy, co zrobił Ironmana, to ponad 15 godzin spędził na trasie, mega wysiłek, mega gość, co?
Ja: Ale chyba raczej słaby? – dopytuję
X: No co Ty, on przecież robi Iromnany, a nie jakieś sprinty…

Podobnych rozmów było bez liku. Jeszcze lepsze są fora, gdzie „znawcy dyscypliny” nie zostawiają suchej nitki na naszych reprezentantach, którzy w Pucharach Świata zajęli miejsca w okolicach 30-stki, sugerując, że trzeba by tam było wysłać jakiegoś Age-Grupera-Amatroa, to by zrobił lepszy wynik. Właśnie ruszył sezon, a za chwilę kwalifikacje Olimpijskie wyjdą na ostatnią prostą. Mój artykuł jest więc swoistym uderzeniem wyprzedzającym, który może sprawi, że ktoś się zastanowi dwa razy, zanim coś napisze.

Na ludzkiej psychice robi wrażenie dystans 3,8km/180km/42,195km, ale 600m/15km/3km…co to w ogóle jest?! Każdy jest w stanie to ukończyć… No właśnie, ukończyć, ale już nie ścigać się. Ściganie się na każdym dystansie zawsze jest ciężkie, jednak tylko ukończenie go to już dwie różne sprawy. Generalnie im dłużej, tym ciężej ukończyć, choć nie zawsze. Kończąc Iromnana Mallorca miałem naprawdę dosyć.

Aż zali mi było patrzeć na tych, którzy byli jeszcze w połowie roweru, gdy ja byłem już na mecie. Gdy jednak po 16 godzinach kuśtykałem na metę zobaczyć zakończenie zawodów, to moją uwagę przykuwali zawodnicy z nadwagą po 40 kg, którzy po prostu szli do mety, nie wyglądając wcale na zmęczonych. Na drugi dzień widziałem ich hotelu w koszulkach finiszera, szczęśliwych, zadowolonych i świeżutkich, jakby wrócili z dłuższego spaceru. To tak jak w marathonie. By złamać 3 godziny trzeba już coś biegać, ale 6 godzin można zrobić 5km truchtając, 5km idąc. Czemu o tym piszę? Dlatego, że po 13 latach ścigania w triathlonie na każdym dystansie od super sprintu po IM, dochodzę do wniosku, że najbardziej bolały mnie nie długie spokojne starty, gdzie po prostu kontrolujesz strefy, pamiętasz o jedzeniu, realizujesz założenia, zmierzasz do mety we względnym komforcie, pilnując się by gdzieś nie przegiąć. Najbardziej bolały mnie supersprinty np. sztafety (400/8/2) gdzie już po 45 sekundach zawodów byłem poza strefą komfortu, a przede mną było jeszcze 20 minut ciągłego wysiłku, mocno ponad progiem.

Tu nie ma miejsca na błąd. „Puścisz nogi” – nie masz grupy, zawalisz boks – nie masz grupy, zaśpisz na nawrocie – grupa odjechała, dasz za mocną zmianę, ktoś poprawi – grupa odjechała. Źle się ustawisz przed zejściem do T2 – wybiegniesz 30 sekund później. A jak tu nadrobić, skoro taki Kuster otwiera bieg w tempie 3min/km. Wszystko na maxa od startu do mety, bez kalkulowania. Dajesz z siebie 110% i albo Ci wystarczy, albo zemdlejesz 300m przed metą, jak to miało miejsc na PŚ w Huatulco. Trening pod sprinty jest znacznie bardziej złożony i wymaga znacznie większego wachlarza umiejętności – choćby kolarskich za sprawą jazdy w grupie. 

To co jednak najbardziej odróżnia długasów od sprinterów to pływanie. To właśnie niezrozumienie charakteru tego treningu przez amatorów, powoduje być może brak szacunku dla sprinterów. Po co mi pływanie na IM? Umiem pływać, jakoś przepłynę, najważniejszy jest rower i bieg. Słusznie. W sprincie stracisz w wodzie 20 sekund i Cię nie ma, już się nie liczysz. Jeśli na sprintach pływasz 5 minut na 400m to sorry, ale jesteś bardzo średnim pływakiem, weź się do roboty, albo przejdź na długie. W Polsce ogon pierwszej grupy to może 4:40, o ile masz dobre przełożenie jeziora na basen. Ja miałem, pływałem w jeziorach znacznie lepiej niż w basenach. Moje 4:35 na 400 przy założeniu, że jestem wytrzymały i potrafiłem niewiele wolniej pływać dłuższe dystanse-  800/1500m, pozwalało mieć kontakt z ogonem pierwszej grupy w Polsce. By tak pływać i poprawić się z 5 min/400m pływałem 9 razy w tygodniu. Pon-Sobota rano 5-6 km, dodatkowo Pon, Śr, Pt 3-4 km po południu.

Przez pierwsze dwa tygodnie objętości na poziomie 40-50 km, nie byłem w stanie robić już innych treningów, może jakieś lekkie rozbieganie, czy rozjazd co drugi dzień. Miałem uczucie, że ręce mi wypadły ze stawów i mogę zawiązać buty stojąc na baczność. Mój fart, że miałem jakąś tam przeszłość pływacką. Ktoś kto nie pływał od dziecka, niestety już tego nie nadrobi. Żadne magiczne Total Immersion, czucia wody i inne sztuczki nie pomogą, gdy pływasz 2-3 razy w tygodniu po 2-3 km. Tyle nieraz robiłem jednego dnia. Zyskasz zdolność pokonania dystansu pływackiego nawet pod IM, ale od pływania, które pozwoliłoby rywalizować na sprintach i tak będziesz o całe lata świetlne. I jeszcze jeden problem – finanse. Ładnie mieć mega drogi rower. Zawsze można go pokazać znajomym, w razie czego sprzedać, masz cos trwałego w ręce. A teraz policz sobie, ile kosztuje wynajęcie toru i opłacenie trenera 9 razy w tygodniu na dwie godziny przez rok. Kupił byś za to 3 rowery, ale fizycznie masz tylko to, czego się sam nauczyłeś. Dlatego ktoś, kto przeszedł takie szkolenie i tyle czasu i wysiłku w siebie zainwestował, zawsze będzie dla mnie 100 razy bardziej cenny jako trener, niż jakiś amator z trzema startami na koncie, czy inny wynalazek, czasem nawet po kursie instruktorskim, który sam się topi, ale uczy pływać innych. On zainwestował w siebie może kilka tysięcy złotych, były zawodnik kilkaset tysięcy – co najmniej tyle w mojej ocenie jest to warte.

Wracając do mnie – pływałem ok. 4:35 na 400m. Podczas zawodów nierzadko tzw. „pralka” była przez całe 1500m, a nie tylko na starcie.  Na pierwszą grupę brakowało czasami ok. 15 sekund. Byłem w stanie doskoczyć i się utrzymać tylko dzięki bardzo mocnemu początkowi roweru, gdzie stawiałem wszystko na jedną kartę. „W trupa” – być w pierwszej grupie, albo miejsce poza dychą. Na Pucharach Europy moje pływanie to była już druga grupa, na pucharze świata ogon trzeciej, na WCS taki poziom nie pozwalał nawet dostać się na listy startowe. Nie inaczej było z biegiem. Moje najlepsze czasy biegu w szczycie formy (32:30) – to na pucharze Europy końcówka drugiej 20-stki, czyli ostatnie punktowane miejsca. Puchar Świata – musiałbym biegać 31 min, WCS- w okolicach 30, by wygrywać 29 min. I to wszystko po pływaniu i rowerze „w trupa”. Macie pojęcie, jakie to prędkości? Macie pojęcie, jaki to ból i wysiłek? Niecałe dwie godziny, które ciągną się jak cała wieczność i to w męczarniach. Przez ładnych kilka lat w Polsce na Mistrzostwach Polski na sprincie i olimpijce byłem zawsze w pierwszej piątce, czasem zdobywałem medal, ale to Polska, a Świat był 3 półki wyżej. W okolicach 30-tki moje zdolności szybkościowe, zaczęły już powoli spadać, było mi coraz trudniej je utrzymać. Długie dystanse są dla tych, co są już za wolni i za słabi na sprintach. Bolesna prawda, możesz się wściekać, tupać nogami, ale peselu nie oszukasz. Zaakceptuj rzeczywistość, przejdź na długie i pogódź się z tym, że na sprintach będą Cię lać chłopaczki, których kiedyś „wciągałeś nosem”. Zmiana warty i tyle.

Moim celem nie jest tutaj obrażanie zawodników startujących na długich dystansach, teraz sam jestem jednym z nich. Nie chcę też kpić z amatorów, bo słabiej pływają. Robią, ile mogą i tyle, ile potrzebują. Moim celem nie jest bagatelizowanie wysiłku, jakim jest ukończenie IM. Moim celem jest to, by zawodnicy którzy startują na długich dystansach, a tych jest teraz najwięcej, nie bagatelizowali zawodników ze sprintów tylko dlatego, że czas trwania ich rywalizacji jest krótszy. Wszyscy jesteśmy triathlonistami – jedną wielką rodziną, i powinniśmy się wzajemnie szanować. Zwłaszcza w przededniu Igrzysk Olimpijskich! Nawet jeśli naszym zawodniczkom coś by nie wyszło, nie powinniśmy ich besztać, krytykować , ale motywować i wspierać. Miejmy świadomość, że często wypowiadamy się na tematy, o których nie mamy pojęcia. „Ale słaby wynik”, „Ale dalekie miejsce”… aby taki „słaby wynik” zrobić trzeba włożyć w to wysiłek, który niejednego komentatora zwyczajnie by zabił. Wpierajmy naszych i szanujmy się bez względu na dystans i miejsce.