Czy znasz skład swojego ciała?

Każda osoba uprawiająca sport – zawodowo, czy tez amatorsko, z pewnością kontroluje swoją wagę. Niektórzy nieco bardziej zwracaj na to uwagę, inni pozwalają sobie na delikatne odskoki od swojej odpowiedniej masy ciała. Tak naprawdę sama waga ciała nie odpowie nam, czy aby na pewno jesteśmy w dobrej kondycji fizycznej i czy nasze ciało nie potrzebuje ratunku.

Do bardziej szczegółowego badania i rozłożenia naszego ciała na drobniejsze parametry mogą posłużyć tzw. analizatory składu ciała. Są to niepozorne urządzenia, które swoim wyglądem do złudzenia przypominają klasyczną wagę, z której na co dzień korzystamy w domu. Pozwalają o każdej porze dnia i nocy sprawdzić nieco więcej parametrów naszego ciała. Chodzi o czynniki, które wpływają na naszą aktualną formę. Pogłębiona wiedza na temat naszego ciała pomoże zmotywować nas do cięższej pracy i budowy idealnego ciała sportowca.

Przykładowy analizator składu ciała TANITA

Domowy analizator składu ciała to niewielkie urządzenie, które za około 700-800 zł każdy z nas może nabyć na przykład w sklepie internetowym. Istotne jest, aby sprzęt, który wybierzemy był sprawdzony i z pewnego źródła. Nie warto kupować tanich podróbek prezentujących wyniki, które nie odzwierciedlają faktycznych parametrów naszego ciała.

Jak działa taka waga? Urządzenie to wykorzystuje technikę BIA – czyli Bioelectrical Impedance Analysis, która ocenia skład ciała wysyłając słaby, lecz bezpieczny prąd przez nasze tkanki. Stojąc na wadze i trzymając w obu rękach uchwyty-elektrody połączone z urządzeniem, prąd po kolei przechodzi swobodnie przez płyny zawarte w tkance mięśniowej natomiast natrafia na trudności, gdy przechodzi przez tkankę tłuszczową. Wagi takie wykorzystują pomiary tego oporu, aby obliczył skład ciała.Obliczenia możliwe są po wprowadzeniu do urządzenia podstawowych danych, czyli: wysokości ciała, płci oraz wieku. Na podstawie tych kilku danych i wyników, które pojawiają się na wyświetlaczu analizatora po kilkunastu sekundach znamy już szczegółową analizę kilku istotnych detali dotyczących budowy ciała, tłuszczu nawodnienia i innych parametrów ciała.

W zależności od rodzaju wagi i jej rozbudowanych funkcji, możemy zbadać różne dane naszego ciała. Poniżej opiszę parametry, które pojawiają się najczęściej w wyniki analizatora oraz które mogą mieć największe znaczenia dla naszego samopoczucia i budowy formy na cały sezon. W zależności od wieku, płci oraz celu, jaki sobie stawiamy, parametry poszczególnych danych różnią się i dla niektórej grupy osób jeden wynik jest w normie, a dla innych trochę za niski. W związku z tym dobrze jest zapoznać się ze szczegółowymi tabelkami wyników, aby zorientować się, czy nasz wynik mieści się w normie, czy też niektóre parametry należałoby poprawić.

 1. WSKAŹNIK TŁUSZCZU W CAŁYM CIELE – Pierwszy i bardzo istotny parametr analizy, który bez wątpienia interesuje każdego z nas. Najprościej mówiąc – ile mamy w sobie tłuszczu. Obniżenie nadmiaru tłuszczu w naszym organizmie pociąga za sobą obniżenie ryzyka powstawania określonych problemów zdrowotnych, takich jak choroby krążenia, cukrzycę czy też nowotwory. Zawartość tkanki tłuszczowej w ciele pozwala zdiagnozować nadwagę oraz otyłość, a co się z tym wiąże ustalić odpowiedni program dietetyczny i treningowy. Dla dorosłego mężczyzn, który nie zajmuje się uprawianiem sportu na co dzień norma to 15-18%, dla kobiet 16-20%. Aby obniżyć ten parametr nie wystarczą same ćwiczenia. Przede wszystkim należy przeanalizować swoje codzienne menu i poddać je profesjonalnej kontroli dietetykowi, który pomoże ustalić indywidualny plan działań na tym polu. Czasami drobna zmiana nawyków pomaga zwalczyć zbędne zapasy tłuszczów. Tutaj obliczanie jest proste – im mniej tkanki tłuszczowej, tym lepiej. Nie zapominajmy jednak, że tłuszcze odgrywają istotną rolę w naszym organizmie, w związku z tym musimy pamiętać o delikatnym zapasie tego składnika.

2. MASA TKANKI MIĘŚNIOWEJ – Parametr o tyle istotny, iż ciężko pracujemy nad tym by nasze mięśnie zajmowały jak największą objętość naszego ciała. Każdy dodatkowy kilogram masy mięśniowej spala ok. 25 kalorii na dzień. Ponieważ mięśnie są cięższe niż tłuszcz, monitorowanie masy mięśniowej daje bardzo dokładne zrozumienie składu oraz zmian ogólnej masy ciała. Każdy, kto widzi zmiany w masie mięśniowej powinien na bieżąco sprawdzać i odpowiednio dopasowywać pobór kalorii a także białka w swojej diecie. Kontrola masy mięśniowej daje bardzo dokładny obraz składu oraz zmian ogólnej masy ciała. Normy są dostosowane do stopnia aktywności fizycznej. W tym parametrze każdemu z nas powinno zależeć, by masa tkani mięśniowej zajmowała większą część naszego składu ciała i wysoki wynik tego parametru powinien nas cieszyć.

 3. WSKAŹNIK TŁUSZCZU BRZUSZNEGO – tu natomiast mamy do czynienia wyłącznie z tłuszczem znajdującym się na wysokości brzucha. Jest to tłuszcz, który otacza wszystkie narządy wewnętrzne jamy brzusznej. Wysoki poziom tłuszczu narządowego zwiększa ryzyko wysokiego ciśnienia krwi, chorób serca oraz cukrzycy typu II (insulino-odpornej). Wynik tego parametru powinien ostrzec nas przed dalszym stosowaniem nie odpowiedniej diety. Jeżeli chodzi o widełki tego wskaźnika to w skrócie można powiedzieć, że wynik między 1-10 jest bezpiecznym dla naszego zdrowia.

 4. POZIOM NAWODNIENIA – każdy uprawiający sport, a szczególnie triathloniści wiedzą, jak istotne jest odpowiednie nawodnienie organizmu. Bez wątpienia wskaźnik ten odpowie nam na pytanie, czy nasz organizm przyjmuje odpowiednią ilość płynów i czy aby nie powinniśmy o to bardziej zadbać. Woda znajduje się w każdej komórce, tkance i narządzie, grając ważną rolę w wielu procesach. Ogólna zawartość procentowa wody w naszym organizmie ma tendencje do obniżania się wraz ze wzrostem zawartości tkanki tłuszczowej. Zawartość wody powinna wahać się w granicach 45-60% dla każdej z płci. Mężczyźni będą mieć ten parametr nieco wyższy z uwagi na większą masę mięśniową. Zawartość wody w organizmie jest uwarunkowana różnymi czynnikami – różna dla płci, dla aktywności, oraz diety.

 5. METABOLIZM SPOCZYNKOWY (RMR) – Wskaźnik spoczynkowej przemiany materii RMR jest liczbą kalorii potrzebnych człowiekowi w spoczynku. Najprościej mówiąc jest to liczba kalorii, która spala nasz organizm bez jakiekolwiek wysiłku. Dzięki budowie masy mięśniowej ciała, potrafimy spalać pewną liczbę kalorii nie wykonując żadnych dodatkowych aktywności. Zrozumienie RMR pozwoli kontrolować liczbę kalorii, jaką organizm potrzebuje w zależności od wysiłku fizycznego i stylu życia. Im większa jest aktywność, dużo więcej zaangażowanych mięśni – tym więcej kalorii organizm potrzebuje, które spala. Obliczenia te są bardzo intuicyjne. Często wskaźnik tego wyniku cieszy nas, bo uświadomić sobie można, że nie zawsze spalanie kalorii wiąże się z morderczym treningiem.

 6. MINERALIZACJA MASY KOSTNEJ – Mineralizacja masy kostnej to odkładanie się w nich fosforanów wapnia. Ich stopień uwapnienia zależy od ilości wapnia pobranego w przewodzie pokarmowym z jedzenia i utraconego z moczem. Liczne badania wskazują, że właściwa dieta, ćwiczenia oraz rozbudowa przede wszystkim tkanki mięśniowej pociąga za sobą mocne, zdrowe kości. Dzięki temu nasze ciało będzie wzmocnione i trudniej będzie o złapanie kontuzji typowo ortopedycznej.

 7. INDEKS ORAZ OCENA FIZYCZNA CIAŁA – na podstawie wszystkich poszczególnych wyników analizy, możliwa jest ogólna ocena sprawności naszego ciała. W skali od 1 do 9 jest wyliczany indeks, który mówi nam o aktualnej formie naszego ciała. Gdy zwiększamy aktywność fizyczną i udoskonalamy dietę, masa naszego ciała może się zmienić, lecz stosunek tłuszczu do mięśni może nie ulegać zmianie. Wpływa to wszystko bez wątpienia na ogólną wydolność, kształt czy też typ sylwetki. Ocena fizyczna ciała pomaga określić dokładnie wskazówki dietetyczne oraz ustalić program dalszych treningów. Proste – im większy indeks tym lepiej.

 
Powyższe badanie możemy wykonywać w zaciszu domowym, jeżeli tylko posiadamy odpowiedni sprzęt. Jeżeli nie chcemy wydawać pieniędzy na dodatkowy mebel, można umówić się na badanie z analizą eksperta w niektórych klubach sportowych, lub tez poradniach dietetycznych. Za niewielkie pieniądze możemy wykonać szereg badań, oraz porozmawiać na temat swoich wyników ze specjalista z tej branży.

Analiza składu ciała to bez wątpienia szybki i skuteczny sposób, aby na bieżąco kontrolować swoje ciało. Nie chodzi tu już o samą kontrolę masy ciała, która jak widać, nie jest jedynym czynnikiem, który może mieć znaczenie przy budowy formy na cały sezon. Poziom tkanki tłuszczowej, czy też masa mięśniowa to bardzo ważne elementy składające się na nasze wyniki sportowe, które każdy z nas chciałby mieć coraz lepsze…