Poradnik. Trenażer

Trenażer – konstrukcja i wybór.

Trudno o dobre treningi zimą na szosie. Często nawet nachodzi nas pokusa, jednak sól na asfalcie wystarczająco zniechęca do podejmowanie prób niszczenia naszego sprzętu.

Pozostaje zatem trenażer. Co to za zwierzę? Co kupić? Jak to działa – o tym wszystkim poniżej.

Opisy dotyczyć będą trenażera z oporem na tylną oś i sztywnym mocowaniu roweru.

Typowe urządzenie składa się z następujących części:

1. Rama, składana. Podstawa konstrukcji trenażera. Od jej stabilności zależy stabilne i bezpieczne zamocowanie roweru i możliwość jazdy bez obawy o wywrotkę. Dobrze, jeżeli szerokość ramy to minimum 50cm. Idealnie jest, aby dwie nóżki miały możliwość regulacji wysokości, co pozwoli stabilnie ustawić konstrukcję w każdym miejscu. Po złożeniu ramę łatwo można schować, np. pod łóżko.

2. Rolka oporowa. Zamocowana trwale na dolnej poprzeczce tylnej części ramy. Rolka dociska do opony zapewniając odpowiedni opór. Regulację zapewnia regulator mechaniczny, magnetyczny, bądź fluidowy. Szczególnie w przypadku oporu mechanicznego, ale również magnetycznego należy zwrócić uwagę na dobre odprowadzanie ciepła. Z lewej strony metalowej rolki widoczny jest magnetyczny mechanizm oporowy.

3. Regulacja szerokości zacisku tylnej osi. Umożliwia dopasowanie do różnych szerokości tylnego zacisku. Zazwyczaj dwa „motylki” na obustronnie gwintowanej śrubie.

4. Dźwignia szybkiego montowania. Duża dźwignia szerokości dłoni, za pomocą której łatwo i szybko można zamontować lub zdemontować rower w trenażerze. Dźwignia porusza się w specjalnie wyciętym rowku, który na swoim końcu blokuje trwale dźwignię przed przypadkowym otworzeniem.

5. Śruba regulacji docisku do opony. Jak sama nazwa mówi – za jej pomocą regulujemy docisk rolki do opony roweru.

6. Stożki mocujące. Ruchome, zazwyczaj metalowe elementy, które zaciskają się na zacisku tylnej osi roweru.

Na środkowym drugim rzdjęciu z lewej widać uszkodzenie plastikowej wkładki, trzecie zdjęcie od lewejj pokazuje zawiasowe, ruchome umocowanie stożka zaciskowego z amortyzacją, ostatnie zaś stożek zaciskowy obejmujący metalową główkę szpilki tylnego koła.

7. Linka z dźwignią. Służy do regulacji obciążenia, czyli oporu, jaki rolka stawiać będzie tylnemu kołu roweru.

8. Podstawka pod przednie koło. Ważna, ponieważ stabilizuje pozycję przedniego koła a dodatkowo sprawia, że przednie koło znajduje się na wysokości tylnego, co daje gwarancję jazdy „po płaskim”.

Po zapoznaniu się z ogólną budową trenażera chciałbym podzielić się kilkoma praktycznymi uwagami eksploatacyjnymi.

• 1. Rama im szersza, tym lepsza, tym stabilniejsze „siedzenie” roweru w trenażerze. Trzeba jednak pójść na kompromis między stabilnością a miejscem w pokoju.
• 2. Stożki mocujące. Nie powinny być plastikowe. Są jedynym miejscem styku z rowerem. Utrzymują cały ciężar bikera jak i samego roweru. Przy dużych obciążeniach czy pedałowaniu na stojąco mogą się „ścinać”, oraz jednocześnie powodować uszkodzenia łebków szybkozłączki. Z tych też powodów rekomenduję wymianę tylnej szpilki na w pełni metalową, jeżeli wcześniej mieliśmy łebki plastikowe. Często szpilka dołączana jest do zestawu trenażera. Dodatkowo należy zwrócić uwagę na solidne, grube uchwyty, w których stożki mocowane są elastycznie, z pewnym zakresem ruchu. Trwałe i sztywne połączenie prędzej czy później skończy się mechanicznym zmęczeniowym uszkodzeniem stożków bądź szpilki.
• 3. Regulowane nóżki ramy przydają się często ze względu na jakość krajowego budownictwa i krzywe podłogi. Mój egzemplarz niestety takowych nie posiada, co powoduje konieczność niwelowania krzywizny podłogi papierowymi podkładkami.
• 4. Rolka oporowa. W najtańszych trenażerach metalowa. Taką doradzam jedynie w przypadku poważnych kłopotów słuchowych współmieszkańców. Jest nadzwyczaj głośna. Polecam wszystkie rodzaje elastożeli, które znacząco redukują poziom generowanego hałasu.
• 5. Mechanizm oporowy mechaniczny jest rzadko spotykany, jedynie w najtańszych egzemplarzach. Polecam omijanie go z daleka ze względu na duży hałas, zmienny opór oraz duże temperatury generowane przy dynamicznej jeździe. Drugi typ to mechanizm magnetyczny. Moim zdaniem sprawdza się doskonale, jednak nie odzwierciedla warunków treningu na zewnątrz, gdzie opory rosną w relacji nieliniowej do uzyskiwanych prędkości. Wady tej nie mają opory fluidowe, gdzie łopatki wirnika oporowego poruszają się w cieczy. Im szybsze obroty rolki oporowej, tym większy opór automatycznie generowany przez ciecz. Opory fluidowe praktycznie się nie grzeją. Słyszałem również o elektromagnetycznym mechanizmie oporu, jednak nie spotkałem się z takim urządzeniem. W swoim trenażerze nie używam regulacji siły oporu w ogóle. Po wstępnym ustawieniu na przełożeniu blat-oś wymuszającym duże opory jazdy resztę treningu wykonuję regulując opory jedynie poprzez zmianę przełożeń.
• 6. Mechanizmy „kinetyczne”. Jeżeli mocowanie tylego koło jest ruchome, jak to występuje w kilku modelach dostępnych na rynku, należy zwrócić uwagę, aby zaciśnięcie stożka na szpilce koła umożliwiało swobodny obrót wokół osi. W przypadku sztywnego mocowania praca kinetycznego mocowania w linii góra-dół będzie przenosiła się na kształt trójkąta tylnego widelca. Może to doprowadzić nawet do zmęczeniowego jego uszkodzenia.
• 7. Opona. Co prawda nie jest integralnym elementem trenażera, jednak znacząco wpływa na pylenie spowodowane tarciem o rolkę, jak również cichość urządzenia. Polecam w pełni gładkie opony dedykowane do użycia wewnątrz budynków. Są skonstruowane w innego rodzaju gumy, która bardzo powoli ulega wytarciu.
• 8. Koło. Aby łatwo wypiąć rower i wybrać się na przejażdżkę po asfalcie przy sprzyjających warunkach, zwłaszcza wiosną i jesienią, proponuję zaopatrzyć się w dodatkowe, całe tylne koło z oponą do trenażera. Zmiana decyzji na trening szosowy oznaczać będzie wypięcie roweru i zmianę koła, nie zaś żmudne przekładanie opony.
• 9. Aby zasymulować jazdę pod gorę na trenażerze należy zastosować pod przednie koło dodatkową podkładkę, aby unieść je kilka do kilkunastu centymetrów nad oś tylnego koła.

O tym, jak używać tego narzędzia można dowiedzieć się z artykułu „Trenażer – nie zawsze ciekawy, zawsze pomocny”. Owocnych treningów zimą.

1.