Silna nadwrażliwość na pot zdarza się rzadko. Pocenie się jest przecież naturalnym mechanizmem termoregulacyjnym ciała. Jednak niektórzy ludzie cierpią na pokrzywkę cholinergiczną, czyli nadwrażliwość na własny pot. Ta choroba może nawet wykluczyć z treningów. Jak się objawia i jak ją leczyć?
ZOBACZ TEŻ: Co powinien badać sportowiec?
Czasem sauna lub intensywny wysiłek sprawiają, że cera przez jakiś czas wygląda gorzej. O ile zmiany skórne nie swędzą i nie utrudniają funkcjonowania – nie masz powodu do obaw. Takie problemy mogą pojawiać się u początkujących sportowców lub po dłuższej przerwie od treningów.
Główne objawy pokrzywki cholinergicznej
Zmiany skórne po ćwiczeniach nie zawsze oznaczają chorobę. Jeśli masz wrażliwą skórę, wysypka możne się pojawić choćby od nieodpowiedniego stroju sportowego. A cera po wysiłku psuje się często przez niedokładne oczyszczanie.
Kiedy zatem zacząć się martwić? Niepokojące są przede wszystkim obrzęki, zaczerwienienia i silne swędzenie. Pokrzywka cholinergiczna ma postać wypełnionych płynem bąbli. Krostki najczęściej pojawiają się u młodych mężczyzn. Za około 75% przypadków odpowiadają, według japońskich badaczy, białka obecne w pocie. Dokładne przyczyny choroby nie są obecnie znane – lekarze najczęściej zakładają podłoże autoimmunologiczne. Większość osób, u których pojawia się pokrzywka cholinergiczna, nie konsultuje tego faktu z lekarzem. U około 80% chorujących objawy nie są zbyt uciążliwe i znikają samoistnie.
Pokrzywka najczęściej pojawia się na górnych partiach ciała i wszędzie tam, gdzie skóra poci się najmocniej. Narażone są więc pachy i pachwiny, a także plecy, ramiona i klatka piersiowa. Bąble na twarzy i szyi bywają szczególnie uciążliwe. Krostki przy pokrzywce cholinergicznej swędzą, skóra dookoła może być lekko napuchnięta i zaczerwieniona. Zdarza się, że zmiany pojawiają się na całym ciele.
O ile zazwyczaj objawy są „znośne” i po maksymalnie kilkunastu godzinach znikają same, o tyle czasem nie obejdzie się bez leczenia. Ciężko chorujące osoby zmagają się ze ślinotokiem, biegunkami, bólami głowy i kołataniem serca. Jeśli pokrzywka pojawia się przy ustach lub języku – od razu skonsultuj to z lekarzem. Ich obrzęk może utrudniać oddychanie.
Nadwrażliwość na pot – jak sobie radzić?
A co, jeśli jesteś sportowcem cierpiącym na nadwrażliwość na pot, ale nie chcesz rezygnować z treningów? Przypadek pacjenta Katedry i Kliniki Dermatologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu może Cię zainteresować z dwóch powodów. Po pierwsze – mężczyzna uprawiał sport i opisywał wpływ wysiłku na przebieg choroby. Po drugie – przez lata na własnej skórze sprawdził wiele metod łagodzenia ciężkich objawów. Oznaki choroby pojawiły się u niego w wieku 18 lat, po wyczerpujących zawodach. Po kilku miesiącach wysypka obejmowała całe ciało, a problemem była już nawet ciepła woda.
Mężczyzna zauważył np., że objawy nasilają się z powodu… głodu. Rozwiązaniem okazało się dla niego 5 regularnych posiłków dziennie. Opisywał też uczucie kłucia w skórze podczas ćwiczeń. Pojawiało się ono zawsze tuż przed wysypką. Gdy do niego doszło, od razu schładzał całe ciało. Obniżenie temperatury w mniej niż około 3 minuty po pojawieniu się kłucia zmniejszało powstawianie zmian skórnych.
Choroba nasila się sezonowo. Mogłoby się wydawać, że najwięcej objawów pojawia się latem, gdy człowiek najbardziej się poci. Jest jednak dokładnie odwrotnie. Gdy ktoś ciężko choruje, a może pozwolić sobie na przeprowadzkę – poleca się cieplejsze rejony. Dlaczego? Wysypkę nasilają gwałtowne zmiany temperatury skóry oraz przegrzanie. Latem ciało jest przyzwyczajone do ciepła. Zimą natomiast różnice temperatur są naprawdę duże – choćby przez przechodzenie z dworu do pomieszczeń. Dlatego w zimniejsze miesiące zaleca się unikanie nawet lekkiego wysiłku. U poznańskiego pacjenta leki antyhistaminowe działały w tym okresie słabiej.
Znaczenie ma nie tylko pora roku, ale i dnia. Często wysypka pojawia się rano – prawdopodobnie przez konieczność rozgrzania ciała po nocy. Pomocne mogą być więc dwie rzeczy: przesunięcie aktywności na wieczór i spanie w grubej piżamie, zwłaszcza zimą. A jeśli problem cię dotyczy – zwróć uwagę na materiały noszone w trakcie dnia. Opisywany mężczyzna najchętniej chodził w poliestrowych ubraniach sportowych. Łatwiej było mu w nich unikać przegrzania, nie zatrzymywały też problematycznego dla niego potu.
