Gulasz, czardasz i Dziewczyna o perłowych włosach

Świętych Stefanów było kilku. Był Stefan francuski, rosyjski a nawet koreański i wietnamski. Był też węgierski i to z nim skrzyżowały się moje drogi.

Św. Stefan w wersji węgierskiej był takim madziarskim Mieszkiem I. Jedna z hipotez mówi, że mógł być nawet jego siostrzeńcem. Zajmował się tym, czym zajmowała się większość jego rówieśników i kolegów po fachu. Chrystianizował, jednoczył, walczył a w przypływie dobrego humoru dał się koronować.

Że nie zawsze życie króla jest przyjemne niech świadczy fakt, że musiał się ożenić z Gizelą Bawarską, a za teścia miał Henryka Kłótnika. Krewni żony w podzięce, że zabrał do siebie Gizelę, pomogli mu spuścić łomot wujowi, który też chciał być królem. Innego krewniaka kazał Stefan oślepić i wlał mu do uszu rozpuszczony ołów. Takie normalne życie króla.

W uznaniu zasług Stefan został świętym i patronem Węgier. Jest też patronem kamieniarzy i murarzy. Ponieważ zmarł 15 sierpnia, to co roku 20-ty sierpnia jest dniem wolnym od pracy.

Kiedy dotarłem do Budapesztu, na bulwarach nad Dunajem trwała fiesta. Tłumy przelewały się w tę i z powrotem i trudno było stwierdzić ilu w tłumie jest kamieniarzy i murarzy, a ilu zwykłych Węgrów i turystów.

W oczekiwaniu na legendarne pokazy ogni sztucznych zacząłem poszukiwać sceny, na której mógłbym zobaczyć legendarną grupę Omega i posłuchać ich 'Gyöngyhajú lány’ (’Dziewczyna o perłowych włosach’). Grupa jeszcze istnieje i miałem nadzieję, że pamiętają słowa piosenki. To był jeden z największych hitów mojej młodości. Omegi nie znalazłem, zaczęły się fajerwerki, a dużo, dużo później poszedłem spać.

Powodem, dla którego się znalazłem w Budapeszcie był mój główny start sezonu, tak zawany start „A’ – IM 70.3 Budapest. Zdecydował termin zawodów (lubię startować w sierpniu) i renoma.

Zawody debiutowały w ubiegłym i od razu zostały nominowane jako:

• najlepsze w Europie w kategorii 70.3 (wyprzedziły o grubość szytki Haugesund)

• Najlepszy Debiut Roku (poziom satysfakcji 95.8% przy średniej 88.6%)

• numer dwa na świecie pośród prawie 80 imprez. Tylko zawody IM 70.3 Raleigh, Północna Karolina, USA okazały się lepsze w opinii startujących

Pojechałem samochodem przez Czechy I Słowację. Za Brnem odwiedziłem pole bitwy pod Austerlitz. Teraz ta miejscowość nazywa się Slavkov u Brna. Szukałem natchnienia i inspiracji do zwycięstwa na miarę Napoleona. W zeschniętej ziemi grzebałem patykiem licząc na jakieś artefakty kultury militarnej. Może coś z broni białej lub miotającej. Jakiś fragment oporządzenia jeździeckiego lub przynajmniej guzik od munduru gwardzisty. Coś, co mógłbym zabrać jako talizman.

Wygrzebałem jedynie chudą jak hinduski fakir dżdżownicę, z profilu podobną do naszych mazowieckich. Pomyślałem, że gdybyśmy spotkali się dwa miesiące wcześniej, mógłbym ją zabrać na ryby do Norwegii. Kiedy pozwoliłem jej uciec parsknęła szyderczo, skoczyła i poszła ze szmerem w wysuszone lebiody i osty.

Pomyślałem, że czas ruszać dalej. Panująca Czechach susza mogła spowodować, że nijaki Jożin z Bażin mógł stracić swoje ulubione bagienko i może chcieć emigrować do delty Dunaju. Jakby poprosił, to bym go podwiózł, ale nie miałem ochoty na takie towarzystwo.

Dojechałem sam i zakwaterowałem się w hotelu Flamenco. Nazwa pochodzi od tradycyjnego tańca madziarskiego przeniesionego na Półwysep Iberyjski przez Cyganów. Zresztą Węgrzy nie mają szczęścia do muzyki. Ich ludowy utwór „Paprikas Fields Forever’ został z kolei zawłaszczony przez Beatlesów. Zrezygnowali z sekcji skrzypiec cygańskich i zmienili nazwę na „ Strawberry Fields Forever’, co zupełnie pozbawiło utwór sensu i melancholii.

Biuro zawodów było usytuowane w środku miasta, w parku nad rzeką. A dokładniej nad sztuczną zatoką. Wokół mnóstwo ludzi, ponieważ program imprezy sportowych przewidziany był na 4 dni. Oprócz połówki IRONMANA, był wyścig na dystansie olimpijskim, w terminologii IM nazwany 5150 (lub 5i50) oraz pół tuzina innych atrakcji włączając w to sztafety, wyścigi dla dzieci oraz kobiet. Moją uwagę przyciągną bieg BEFiTRUN na dystansie 5 km. Był przeznaczony dla osób z BMI powyżej 25. Czekam na zawody triathlonowe w podobnej formule.

Po wstawieniu roweru do strefy zmian chciałem wpaść gdzieś na pizzę. Jest to bowiem moja ulubiona potrawa przed startem. Dojeżdżając do hotelu zauważyłem duży napis: „San Marcos Pizza’. Coś, co firmuje mój patron nie może być złe. Zaparkowałem, podchodzę i widzę, że zamknięte. Z treści kartki (a po dwóch dniach już zaczynałem rozumieć węgierski) wynika, że do 23-ego. Trudno, znajdę inne miejsce. Rozglądam się i od razu widzę, że kilkadziesiąt metrów dalej w bocznej uliczce powiewa włoska flaga. To popularny na całym świecie sposób reklamowania włoskich restauracji. Myślę sobie – nie jest źle. Z głodu już nie zginę. Poszukam czegoś może bardziej reprezentacyjnego. Idę dalej kolejna flaga. Cholera, strasznie popularna ta kuchnia włoska. Podchodzę bliżej – flaga jest, ale restauracji nie ma. Zapadam się w sobie i rozpoczynam intensywny proces myślowy. Czuję, jak na czole wyskakuje mi bruzda grubości ołówka kopiowego z gumką. Zaczynam łączyć wątki….., kojarzę….., dedukuję….neurony pracują aż mi dudni w skroniach.

Mam!! Już wiem!!

Flagi węgierskie i włoskie mają takie same barwy, a wczoraj było święto narodowe. Dzień Świętego Stefana!

Zawody w Budapeszcie są bardzo międzynarodowe. Tylko 29% Węgrów, a za to po 9% Brytyjczyków, Austriaków i Rosjan, 5% Włochów (musieli się czuć jak u siebie w domu ze względu na flagi), po 4% Niemców i Słowaków, po 3% Amerykanów i Południowoafrykańczyków. Oraz dwa tuziny Polaków.

Dunaj rzeka kapryśna, płynie z Czarnego Lasu do Czarnego Morza, mija 10 krajów i bierze nieczystości z 4 stolic. Węgry leżą na 417 km prawego brzegu, ale lewego maja tylko 275km. Dobrobyt po reformach Orbana widać wszędzie. Mają nawet podgrzewaną wodę w zbiornikach otwartych. Rano w dniu zawodów temperatura wody wynosiła 22,3° a w powietrza 18°. Część zawodników była w rozterce – pianki niby dozwolone, ale może być gorąco. Za to bez pianki może być kiepski wynik….

Co tu robić? Jak płynąć? Jak żyć?

Część zawodników wybrała rozwiązanie pośrednie – wystartowali w poszarpanych I podziurawionych piankach. Nadreprezentacja ludzi w mocno sfatygowanych piankach nasuwa wniosek, że może to być jakaś nowa moda. Coś w rodzaju: Startuję od dawna, pływałem w niebezpiecznych zbiornikach, niejeden raz kopnął mnie zawodnik płynący żabką. Moja sfatygowana pianka świadczy o mnie.

Zresztą i na naszym lokalnym podwórku mieliśmy być może pierwszy przykład wkraczającej mody. Przed zawodami w Gołdapi nasz kolega 'akademik’ w czasie rozgrzewki wyszarpał sobie kawał pianki w okolicach krocza . A jest to zawodnik regularnie biorący udział w imprezach zagranicznych . Był, podpatrzył, i pewnie chciał lokalnie zaimplementować, ale myśmy nie chwycili. Teraz to się może zmienić.

Etap pływacki poprowadzono w sztucznej lagunie oddzielonej od głównego nurtu mierzeją. Niosło to ze sobą pewne ryzyko. Popłynięcie dalej niż przewidywali to organizatorzy (jak przytrafiło się to kilku z nas w Gdyni) mogło spowodować wpłynięcie w bystry główny nurt Dunaju i…. Witamy w Serbi, a może nawet Rumunii! Strefa zmian krótka i pękata co sprzyja dobrym czasom.

Trasa kolarska turystycznie atrakcyjna. Wzdłuż Dunaju najpierw po stronie Budy, potem Pesztu. Wjechaliśmy na Wzgórze Zamkowe (na dystansie 1,2 km trzeba pokonać 55m przewyższenia) a potem do 350 m tunelu. Mijaliśmy Parlament, przejechaliśmy sławetny Most Łańcuchowy i widzieliśmy kilka innych atrakcji. I tak dwa razy.

Trasa miała też utrudnienie techniczne. Było sporo zakrętów, zmiany kierunki jazdy na rondach, etc. Z rzeczy, które mnie wkurzały wymienię dwie: duża liczba zawodników wyprzedzających z prawej strony, według mnie grzech główny, oraz stada turystów, nad którymi nie zawsze panowały służby porządkowe. Było też trochę krążenia po zaułkach i zakamarkach.

Czynnikiem mającym wpływ na zawody był wiatr. Momentami miało się odczucie, że jesteśmy w tunelu aerodynamicznym. Rzadko jednak wiał z tyłu. Wtedy prostowałem się na siodełku, napinałem mięśnie najszersze grzbietu I łapałem podmuchy jak w żagle. Niestety, obcisły strój tri- szybko powodował skurcze najszerszych grzbietu i trzeba było wracać to tradycyjnych metod napędzania roweru.

Kiedy minąłem 280 osób uznałem, że na więcej mnie dziś nie stać i skierowałem się do strefy zmian

Z pierwszego okrążenia biegu pamiętam szczupłą i bardzo atrakcyjną blondynkę, która stała z napisem 'Love, sex, triathlon’ i jej mniej szczupłą koleżankę-brunetkę z napisem 'No pain, no champagne’.

Na następnym okrążeniu planowałem zapytać o możliwość zmiany kolejności czynności. Kiedy dobiegłem, dziewczyny stały, ale napisy leżały na ziemi. Pytam co się stało? Już nie aktualne? Na to ona, że boyfriend kazał schować.

I tyle tego było.

Asfalt na trasie biegowej (też płaska, też wzdłuż Dunaju, 4 okrążenia) był miejscami poryty i spękany. Wydawało mi się, że widzę ślady gąsienic ruskich czołgów z 56-ego. Widocznie zostawili, żeby mieć argument przetargowy negocjując niższe ceny ropy.

Wypiłem trochę coli, minąłem kolejne 121 osób I pobiegłem na metę.

Tam czekała mnie miła wiadomość. Okazało się, że przyjęta koncepcja treningów, wolumeny, interwały, mezzocykle i minicampy, a przede wszystkim nowatorskie podejście do tapering przyniosło zakładane rezultaty w postaci życiówki 5:39:05.

Strefa zawodników, a szczególnie catering był na wysokim poziomie. Kilka rodzajów piw bezalkoholowych, pizza (niestety, nie mieszcząca się w skali Michelina), parę rodzajów makaronów, a szczególnie hit sezonu – znakomity słodki ryż z sosem truskawkowym oraz arbuzy.

Ja dzielę zawody na te, gdzie serwowana jest cola na trasie i arbuz na mecie oraz te, gdzie tych rzeczy brak. Pod tym względem Budapeszt się sprawdził.

Ze względu na osiągnięty wynik sezon uznaje za udany i kieruję się na zasłużone roztrenowanie.

Dodatkowo okazało się, że węgierski jest dość prostym językiem i po dwóch dniach oraz kilku butelkach tokaju porozumiewałem się w nim dość swobodnie.

Kończę więc po węgiersku:

Összegezve a Budapesti utamat, megjegyzem, hogy mivel az ottani mérközést a legjobb európai 70,3 versenynek választották (beleértve a a legjobb Debut of the Year titulust), és a világon második helyet, több mint 80 esemény köztött, nincs akadálya annak, hogy ebben az évben Gdynia kapja meg a dijat.*

Dla tych, którzy mają więcej ode mnie talentu w kraulu, ale mniej zdolności językowych podaję tłumaczenie:

*Podsumowując mój wyjazd do Budapesztu chcę zauważyć, że skoro tamtejsze zawody zostały wybrane najlepszymi zawodami na dystansie 70.3 w Europie (wraz z tytułem Najlepszego Debiutu Roku), oraz numer dwa na świecie, pośród ponad 80 imprez, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby te wyróżnienia w tym roku otrzymała Gdynia.