Wybory Prezesa PZTri – czy będą ważne?

Bez zbędnego wprowadzenia przejdę do meritum przedstawiając na początek hipotezy, które wedle mojej wiedzy mogą się w stu procentach potwierdzić:
1.    Każda uchwała podjęta podczas Walnego Zgromadzenia Delegatów 23 lutego 2013 roku będzie nieważna, a co za tym idzie nowy Prezes PZTri oraz nowe Władze Związku będą wybrane z naruszeniem prawa, z uwagi na niezgodny z obowiązującym statutem sposób powołania Walnego Zgromadzenia Delegatów.
2.    W ciągu ostatnich kilku lat Zarząd PZTri działał niezgodnie ze statutem PZTri, łamiąc jego postanowienia.
3.    W ciągu ostatnich 3 lat (od dnia rezygnacji jednego z członków Zarządu) wszystkie uchwały podjęte przez Zarząd nie są wiążące.
4.   Postanowienie uchwały Zarządu mówiące o tym, że prawo uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu mają kluby, które opłaciły roczną składkę członkowską jest niezgodny ze statutem.
5.    Władze Związku posługują się statutem, który nie został zatwierdzony przez Ministerstwo Sportu i Turystyki i wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego.

Czas teraz na wyjaśnienia. Na początek chciałbym uprzedzić wszystkie pytania i wątpliwości – wiedzę o faktach, które za chwilę będę opisywał powziąłem wczoraj. Po konsultacji z prawnikiem uznałem, że nie mogę jej trzymać do momentu zakończenia wyborów. Ujawnienie tych nieprawidłowości mogłoby wówczas uderzyć we mnie – pojawiłyby się sugestie, że próbuję obalić „legalnie” wybrane Władze Związku, mając w tym własny interes. Środowisko triathlonowe doskonale wie, że zawsze działałem na rzecz triathlonu, dla jego dobra i rozwoju. Tak też czynię teraz, pisząc o błędach popełnianych przez lata w kierowanym przez Pana Krzysztofa Piątkowskiego Związku. Są choroby, których nie wolno leczyć – trzeba się ich pozbyć, wyciąć, aby móc od zera budować nowe życie. Tak jest moim zdaniem z Polskim Związkiem Triathlonu, który przez lata funkcjonował w fikcji, z niejasnościami, które obecny Prezes i tak będzie musiał wyjaśnić, a nowy szef związku poradzić sobie z przywróceniem normalności.  Ostatnia uwaga to dementi: nie mam i nigdy nie miałem ambicji zasiadania we władzach PZTri. Na rzecz triathlonu działam w inny sposób.  Do rzeczy!

Skontaktowałem się Panem Mariuszem Radziewskim z kancelarii prawnej „Radziewski i Wosik”. Poprosiłem go o odpowiedź na moje pytania i analizę prawną dokumentów, do których dotarłem, statutu i sytuacji prawnej z nim związanej. Zacznę od nieprawidłowości, które moim zdaniem w kontekście zbliżających się wyborów mają największy ciężar gatunkowy. Uchwała Zarządu z dn. 15 grudnia 2012 r. informująca o Walnym Zgromadzeniu i warunkach uczestniczenia w nim, jest niezgodna z postanowieniami statutu. Jest w niej m.in. zapis o tym, że do uczestniczenia w Zgromadzeniu mają prawo delegaci tych klubów, które opłaciły składki. Jednakże OBOWIĄZUJĄCY STATUT PZTri (zgłoszony w KRS) nie przyznaje zarządowi kompetencji do określania warunków uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu innych niż wynika to ze statutu. Natomiast zgodnie z § 20 statutu w wyborach biorą udział z głosem stanowiącym delegaci członków Związku (czyli klubów i okręgów). Nie ma określonych innych warunków, w tym uzależniającego udział w Walnym Zgromadzeniu od opłacenia składek członkowskich. Statut nie przewiduje również wygaśnięcia członkostwa lub pozbawienia uprawnień z powodu nieopłacenia składek z mocy samego statutu. Jeżeli dany członek Związku miałby być pozbawiony prawa do udziału w WZD, to musiałby zostać wcześniej wykluczony ze Związku na podstawie § 11 statutu (ewentualnie zawieszony na podstawie § 12). Kolejne naruszenie dotyczy paragrafu 5 uchwały (Uprawnione stowarzyszenie zobowiązuje się do przedstawienia Polskiemu Związkowi Triathlonu nazwisk wybranych delegatów do dnia 5 lutego) – ten zapis jest niezgodny z § 22 i 22 ust. 2 statutu. Po pierwsze statut nie określa do kiedy należy zgłaszać delegatów, po drugie takie określenie terminu (05.02.2013 r.) w połączeniu z faktycznym zawiadomieniem (pismo datowane na 18.01.2013 r.) powoduje, że członkowie nie mieli realnej możliwości wybrania delegatów, jeżeli delegaci ci wybierani są przez walne zgromadzenia delegatów tych członków.  

Tak więc uchwała, o której mówimy jest niezgodna ze statutem, a co za tym idzie jest wadliwa i jako taka powinna zostać uchylona (w procedurze nadzoru ministra właściwego nad polskimi związkami sportowymi – art. 22 ust. 1 ustawy o sporcie)

Na marginesie należy tylko zaznaczyć, ze statut wskazuje, że zawiadamia się delegatów (!!!), a nie członków, co jeszcze bardziej komplikuje sprawę, bo de facto pisma zawiadamiające o Walnym Zgromadzeniu powędrowały do członków PZTri (!!!) nie delegatów na Walne Zgromadzenie, o czym mówi statut.

Po analizie dokumentów zawiadamiających o Walnym Zgromadzeniu, zdaniem Mariusza Radziewskiego należy stwierdzić, że w przypadku zwołania WZD PZTri na dzień 23 lutego 2013 r. istnieje szereg wątpliwości, co do prawidłowości czynności podjętych przez Zarząd w celu zwołania tego Zgromadzenia. Nieprawidłowości te mają różny ciężar gatunkowy. Zgodnie z § 22 obowiązującego Statutu PZTri o terminie, miejscu i porządku obrad Walnego Zgromadzenia Delegatów Zarząd Związku zawiadamia delegatów co najmniej na 30 dni przed terminem Zgromadzenia. Doręczenie zawiadomienia wymaga poświadczenia odbioru. W opisywanej przeze mnie sprawie zawiadomieniem o Walnym należy uznać pismo datowane na dzień 18 stycznia 2013 r. (l.dz. 15/01/2013), skierowane do wszystkich członków PZTri, podpisane przez prezesa Związku. Do zawiadomienia dołączono porządek obrad oraz uchwałę zarządu PZTri (uchwałę z dn. 15 grudnia 2012 r. o zwołaniu Walnego Zgromadzenia Delegatów). Dla opisywanejj sprawy istotne jest zarówno „zawiadomienie”, jak i uchwała Zarządu zwołująca WZD. Oba dokumenty zawierają uchybienia.

Zawiadomienie
Zgodnie z § 22 statutu członkowie powinni być zawiadomieni co najmniej na 30 dni przez terminem WZD, a fakt doręczenia musi być potwierdzony poświadczeniem odbioru. Przepis ten jest nieprecyzyjny (nie określa m.in. w jakiej formie dokonuje się zawiadomienia – pisemnie czy np. za pomocą poczty elektronicznej), jednakże bez żadnej wątpliwości należy stwierdzić, że aby określony w tym przepisie termin został zachowany, członkowie Związku muszą otrzymać zawiadomienie o Zgromadzeniu co najmniej na 30 dni przed planowanym terminem. Aby zostać „zawiadomionym” muszą mieć bowiem fizyczną możliwość zapoznania się z treścią zawiadomienia, a jest to możliwe jedynie po otrzymaniu tego dokumentu. Dlatego też, jeżeli którykolwiek z członków PZTri otrzymał zawiadomienie w terminie krótszym niż 30 dni, tj. dopiero po 23 styczna 2013 r., będzie miało miejsce naruszenie § 22 ust. 1 statutu PZTri, a co za tym idzie WZD będzie zwołany z naruszeniem przepisów prawa wewnętrznego Związku. Z mojej wiedzy wynika, że nie wszystkie klubu mogły otrzymać pismo zgodnie z wymogami statutu.

Niezachowanie przez Zarząd PZTri terminu 30 dni mogło spowodować, że członkowie Związku nie byli w stanie dokonać wyboru swoich delegatów w zgodzie z własnymi statutami.

Treść zawiadomienia

Zawiadomienie powinno zawierać informację o terminie, miejscu i porządku obrad. W przedmiotowym zawiadomieniu została określona data dzienna przeprowadzenia WZD,  miejscowość, w której WZD ma się odbyć. Statut PZTri nie określa, jak należy rozumieć pojęcia „termin” i „miejsce”, dlatego też należy przyjąć, że termin i miejsce powinny w zawiadomieniu by tak określone, aby otrzymujący zawiadomienie wiedzieli dokładnie gdzie i kiedy odbędzie się Zgromadzenie. Miejsce odbycia Zgromadzenia powinno być podane w sposób szczegółowy, ze wskazaniem ulicy, numeru budynku, lokalu, natomiast termin powinien zawierać również wskazanie godziny rozpoczęcia WZD. Wskazanie jedynie miejscowości bez określenia konkretnego „miejsca w przestrzeni” oraz daty dziennej, bez godziny powoduje, że delegaci w konsekwencji mogą zostać pozbawienia możliwości udziału w WZD. To z kolei będzie pociągało za sobą wadliwość podjętych przez WZD uchwał. Sprawy nie rozwiązuje również umieszczenie miejsca i godziny Walnego Zgromadzenia na stronie internetowej, jak to zrobił Polski Związek Triathlonu (jednak dopiero na 4 dni przed wyborami!!!). Uzupełnienie braków zawiadomienia w zakresie godziny i miejsca przeprowadzenia Walnego powinno nastąpić zgodnie ze statutem, czyli powinno być potwierdzone poświadczeniem odbioru. Umieszczenie komunikatu na stronie internetowej nie spełnia tego wymogu – statut  nie przewiduje informowania o WZD za pomocą strony internetowej Związku, a członkowie Związku nie mają obowiązku śledzenia strony internetowej. Wczoraj, na 4 dni przed wyborami rozmawiałem z 3 kandydatami na to stanowisko (Iwona Guzowska, Marcin Słoma, Rafał Giermasiński). Żaden z nich nie miał pojęcia o miejscu i godzinie Walnego Zgromadzenia! Pytali mnie, czy nie wiem, gdzie mają przyjechać, bo nie dostali żadnego zawiadomienia. Jeden z kandydatów pytał mnie o to o godzinie 22.00, czyli de facto na 3 dni przed wyborami. Niektórzy dowiadują się o wszystkim ze strony Akademii Triathlonu, co mnie cieszy, ale i martwi, bo nie tak formalnie powinno wyglądać załatwianie takich spraw.

Kolejne niejasności dotyczą samego statutu – na stronie internetowej PZTri, ale przede wszystkim w Krajowym Rejestrze Sądowym widnieje statut zatwierdzony na Walnym Zgromadzeniu Delegatów PZTri 7 lutego 2009 r. Jednak Prezes w kontaktach z mediam (dysponuję mailem z załącznikiem w postaci nowego statutu, który został wysłany do jednego z dziennikarzy jako statut obowiązujący)  i Ministerstwem Sportu i Turystyki posługuje się statutem zmienionym, zatwierdzonym na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Delegatów PZTri 13 października 2012 roku. Kłopot w tym, że ten statut nie został jeszcze zatwierdzony przez Ministra Sportu i Turystyki i złożony w KRS! Jednak i w nowym statutcie zachowanych jest większość przepisów, o którym mowa w tym tekście.

Kolejną nieprawidłowością jest utrzymywanie zbyt małej liczby członków Zarządu. Dwóch z nich zrezygnowało, a liczba członków Zarządu zmniejszyła się z 11 do 9, co jest niezgodne z obowiązującym statutem, zgodnie z którym liczba członków powinna wynosić 11-15 osób. W tej sytuacji Zarząd powinien dokonać kooptacji dwóch nowych członków, jednak Zarząd podejmował uchwały w nieprzepisowej liczbie, co oznacza, że wszystkie uchwały podjęte przez organ działający niezgodnie ze statutem są nieważne.  W świetle prawa jest to po prostu złamanie statutu, a co za tym idzie minister może podjąć działania nadzorcze nad Związkiem.

Na moje pytanie, co dzieje się z uchwałami, które będą podjęte na Walnym Zgromadzeniu 23 lutego w sytuacji złamania statutu, prawnik Mariusz Radziewski odpowiada bez wątpliwości:

W doktrynie prawa oraz orzecznictwie sądów istnieją różne poglądy co do skutków prawnych podjęcia uchwał przez zgromadzenie zwołane niezgodnie z przepisami prawa. Jednakże, niezależnie od przyjętego poglądu, skutki prawne dla uchwał podjętych na nieprawidłowo zwołanym zgromadzeniu zawsze są negatywne. Uchwały takie są wadliwe i jako takie muszą zostać usunięte z obrotu prawnego. Właściwa drogą do wyeliminowania takich uchwał jest postępowanie nadzorcze ministra właściwego do spraw kultury fizycznej, który w ramach swoich kompetencji może takie uchwały uchylić (lub wstrzymać wykonanie i wezwać do ich uchylenia).

I na koniec jeszcze jedno pytanie: Jeżeli wszystkie powyższe informacje potwierdzają złamanie statutu, to czy z taką wiedzą PZTri może zorganizować Walne Zgromadzenie i przeprowadzać wybory? Mariusz Radziewski odpowiada: od strony praktycznej, jak również z punktu widzenia dobrze pojętych interesów PZTri, przeprowadzenie tego Zgromadzenia wydaje się niecelowe, z uwagi na to, że istnieje duże prawdopodobieństwo uchylenia wszystkich uchwał podjętych w toku postępowania nadzorczego, Nie powinno, ale jednakże nie ma przepisu, który zakazywałby przeprowadzenia takiego WZD. To od delegatów zależy czy Zgromadzenie odbędzie się w wyznaczonym terminie. Teoretycznie  również Minister Sportu i Turystyki mógłby wstrzymać wykonanie uchwały zarządu zwołującej WZD, z uwagi na jej niezgodność z prawem, ale niestety w praktyce jest to w zasadzie niemożliwe z uwagi na krótki czas do przeprowadzenia WZD

Co dalej? Co z tą wiedzą zrobią delegaci, kandydaci i sam Prezes? Mam nadzieję, że zainteresowani sprawą rozumieją powagę sytuacji, a także fakt, że tak dłużej Związek funkcjonować nie może. Przyszły Prezes, czy będzie wybrany 23 lutego, czy kilka miesięcy później, będzie miał twardy orzech do zgryzienia – uporządkować bałagan, w którym od lat funkcjonuje PZTri. Życzę powodzenia i mocno trzymam kciuki.
 

Paragraf 22 – pisał już o tym na forum Rybski, ale jeszcze raz przypomnę. Paragraf 22 to nie tylko zapis w statucie mówiący o tym, że informacja o miejscu  i terminie wyborów powinna dotrzeć do wszystkich delegatów na 30 dni przed wyborami. To również  powieść amerykańskiego pisarza Josepha Hellera, a także potoczne określenie sytuacji bez wyjścia, w której aby wypełnić jakieś kryterium, trzeba jednocześnie spełniać inny warunek, który to kryterium wyklucza.  Akcja książki rozgrywa się w czasie drugiej wojny światowej. Jej głównym bohaterem jest amerykański bombardier Yossarian, stacjonujący wraz ze swoją jednostką we Włoszech. Książka ukazuje w groteskowy sposób bezsens i absurdy współczesnej wojny, prywatę i chęć awansu dowódców kosztem życia młodych pilotów.

Chciałbym bardzo podziękować Panu Mariuszowi Radziewskiemu za opinię prawną i pomoc w interpretacji zapisów, które dla zwykłego laika są często niezrozumiałe.

Mariusz Radziewski – prawnik, absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego. Ukończył aplikację prokuratorską zdanym w październiku 2007 r. egzaminem prokuratorskim. Od 2003 r. pracownik kolejnych urzędów obsługujących ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu. W okresie od lutego 2008 r. do końca stycznia 2009 r. pełnił funkcje asesora prokuratury rejonowej, a następnie w lutym 2009 r. został powołany na stanowisko Zastępcy Dyrektora Departamentu Prawno-Kontrolnego Ministerstwa Sportu i Turystyki. Od grudnia 2010 r., do czasu rozpoczęcia działalności przez Kancelarię, kierował pracami Biura Kontroli i Audytu Wewnętrznego Ministerstwa.

Od 2005 r. Rzecznik Dyscypliny Finansów Publicznych przy Ministrze Sportu i Turystyki.

W dotychczasowej praktyce zawodowej uczestniczył w wielu ważnych dla rozwoju sportu przedsięwzięciach, m.in. był odpowiedzialny za bezpośrednią realizację zadań związanych z procesem likwidacji państwowego zakładu budżetowego Centralny Ośrodek Sportu i utworzenia w jego miejsce nowej jednostki sektora finansów publicznych COS IGB. Realizował także wiele istotnych przedsięwzięć legislacyjnych – współpracował przy tworzeniu ustawy o sporcie kwalifikowanym oraz ustawy o sporcie.

Jest specjalistą w zakresie prawa sportowego, a także posiada doświadczenie zakresie przekształceń organizacyjnych w sektorze finansów publicznych, prawa gospodarczego, prawa karnego, procedury administracyjnej, funkcjonowania organizacji pozarządowych, pozyskiwania dotacji, gospodarki nieruchomościami oraz legislacji.